Europejski Dzień Przeciwko Handlowi Ludźmi
Dzisiaj obchodzony jest - po raz piąty - Europejski Dzień Przeciwko Handlowi Ludźmi. Głównym celem ustanowienia tego dnia, jest przede wszystkim edukacja społeczeństwa w zakresie możliwości zapobieżenia stania się ofiarą handlu ludźmi.
Definicję „handlu ludźmi” określa art. 115 § 22 Kodeksu karnego. Zgodnie z nim handlem ludźmi jest werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby z zastosowaniem:
-
przemocy lub groźby bezprawnej,
-
uprowadzenia,
-
podstępu,
-
wprowadzenia w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania,
-
nadużycia stosunku zależności, wykorzystania krytycznego położenia lub stanu bezradności,
-
udzielenia albo przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy osobie sprawującej opiekę lub nadzór nad inną osobą
w celu jej wykorzystania, nawet za jej zgodą, w szczególności w prostytucji, pornografii lub innych formach seksualnego wykorzystania, w pracy lub usługach
o charakterze przymusowym, w żebractwie, w niewolnictwie lub innych formach wykorzystania poniżających godność człowieka lub w celu pozyskania komórek, tkanek lub narządów wbrew przepisom ustawy. Jeżeli zachowanie sprawcy dotyczy małoletniego, stanowi ono handel ludźmi, nawet gdy nie zostały użyte metody lub środki wymienione w pkt 1 - 6.
Przestępstwo „handlu ludźmi”, wg art. 189a Kodeksu karnego podlega podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. Natomiast czynienie przygotowań do popełnienia tego przestępstwa zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
W roku 2010 wzrosła liczba wszczętych postępowań przygotowawczych dotyczących przestępstwa handlu ludźmi (odpowiednio 74 sprawy w 2009 r. i 93 sprawy w 2010 r.). W roku 2010 oskarżono 78 osób, z czego blisko 80% stanowili obywatele Polski; natomiast pozostali oskarżeni to głównie obywatele Bułgarii.
W stosunku do roku poprzedniego, w 2010 r. za pokrzywdzonych przestępstwem handlu ludźmi uznano mniej osób (611 osób w 2009 r. i 323 osoby w 2010 r.). Łącznie w latach 2009-2010 ustalono 934 pokrzywdzonych, z czego zdecydowaną większość (77,3%) stanowili obywatele RP (772 osoby). Pozostali pokrzywdzeni (22,7%) to cudzoziemcy 3 (212 osób). Biorąc pod uwagę wszystkie wszczęte postępowania w roku 2010, to aż 78 z nich dotyczyło wykorzystania kobiet (także cudzoziemek) w celach prostytucji lub innych usług o charakterze seksualnym. W Polsce ofiarami tego procederu były w 2010 r. głównie obywatelki Ukrainy, Bułgarii i Białorusi, w ostatnich latach identyfikowano także obywatelki państw afrykańskich i Ameryki Łacińskiej. Polki były identyfikowane jako ofiary handlu ludźmi w celach wykorzystania seksualnego zarówno w Polsce, jak i za granicą, głównie we Włoszech, Niemczech i Holandii.
W dalszym ciągu obserwowana jest także tendencja związana z wykorzystywaniem polskich obywateli do prac przymusowych lub w celu popełniania przestępstw w krajach Europy Zachodniej. W Polsce ofiarami tego procederu stają się głównie obywatele krajów sąsiadujących z Polską oraz obywatele krajów azjatyckich.
Otwarcie nowych rynków pracy dla Polaków w Europie zwiększyło zagrożenie handlem ludźmi.
Ryzyko stania się ofiarą handlu ludźmi może zmniejszyć stosowanie poniższych rad:
ZANIM WYBIERZESZ SIÊ ZA GRANICÊ DO PRACY PAMIÊTAJ!!!
1. Dopełnij wszelkich formalności (sprawdź ważność swojego paszportu - jeśli wyjeżdżasz na jego podstawie i ewentualnych pozwoleń, zgromadź inne konieczne do podjęcia pracy dokumenty np.: zaświadczenia potwierdzające Twoje kwalifikacje zawodowe).
2. Ubezpiecz się (od następstw nieszczęśliwych wypadków i ewentualnych kosztów leczenia).
3. Sprawdź, czy pośrednik (firma pośrednicząca) oferujący Ci pracę działa legalnie, tzn. czy jest zarejestrowany w KRAZ (Krajowy Rejestr Agencji Zatrudnienia) i posiada odpowiedni certyfikat (od l listopada 2005 certyfikaty wydaje Urząd Marszałkowski).
4. Upewnij się, że Twój pracodawca istnieje! Dowiedz się o nim jak najwięcej - najlepiej od pośrednika. Poproś o adres, numer telefonu. Skontaktuj się z nim.
5. Dowiedz się, na co możesz liczyć ze strony pośrednika w razie kłopotów w pracy (np. w sytuacji, kiedy praca jest inna niż oferowana lub masz problemy z pracodawcą). Poproś o zobowiązanie na piśmie.
6. Dokładnie czytaj wszystkie dokumenty, które pokazuje Ci pośrednik, zwłaszcza te, które masz podpisać. Jeśli czegoś nie rozumiesz - pytaj!
7. Jeśli dajesz pośrednikowi pieniądze, zawsze domagaj się pokwitowania!
8. Zrób kserokopię dokumentów, które ze sobą zabierasz (paszportu, dowodu osobistego, wiz, pozwolenia na pracę, umowy o pracę) i zostaw bliskim (osobom, którym ufasz). Dołącz do dokumentów aktualną fotografię.
9. Zostaw też adres, pod którym będziesz przebywać za granicą, numer telefonu, imię i nazwisko pracodawcy oraz nazwiska i adresy osób, z którymi wyjeżdżasz (lepiej nie wyruszać w pojedynkę). Informuj bliskich o zmianach adresu i miejsca pracy.
10.Ustal częstotliwość kontaktów telefonicznych z bliskimi (osobami, którym ufasz) np. raz w tygodniu o określonej porze. Ustal hasło, którym się posłużysz w przypadku ewentualnych kłopotów i niemożności powiedzenia tego wprost przez telefon: np. przekaż pozdrowienia dla kogoś, kto nie istnieje.
ZABIERZ ZE SOB¡:
1. Adres i numer telefonu najbliższego polskiego konsulatu w kraju, do którego jedziesz. W razie jakichkolwiek kłopotów tam otrzymasz pomoc.
2. Słownik lub rozmówki - jeśli nie jesteś pewna, czy dasz sobie radę z miejscowym językiem.
3. Numer telefonu Poland direct z kraju, do którego jedziesz. Za minimalną opłatą lub za darmo będziesz mogła zatelefonować do Polski – tylko na numer telefonu stacjonarnego – nie komórki - o ile osoba, do której dzwonisz zgodzi się zapłacić za rozmowę. Telefonistka, która połączy rozmowę mówi po polsku.
4. Numer telefonu organizacji pomagającej kobietom, migrantom czy osobom poszkodowanym w wyniku przestępstwa. Zwykle w takiej organizacji można uzyskać poradę i pomoc.
5. Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, która jest potwierdzeniem ubezpieczenia w Narodowym Funduszu Zdrowia i jest uznawana w krajach Unii Europejskiej. Jeśli podczas pobytu za granicą zachorujesz NFZ pokryje koszty leczenia. Jednak nie wszystkie! Przed wyjazdem upewnij się, jakiego rodzaju koszty leczenia za granicą mogą być pokryte przez NFZ.
6. Telefon komórkowy z aktywnym roamingiem.
7. Pieniądze (może to być także karta kredytowa lub czeki). Zapas na „czarną godzinę", aby miała za co wrócić do Polski.
Więcej porad i pomoc dla ofiar handlu ludźmi na stronach internetowych: